Tư vấn cho mứt Cam Vinh Kỳ Yến, Mr Louis nói rằng: Có chất lượng là bạn có tương lai, không có chất lượng bạn không bao giờ có tương lai.
Bởi thế, trước khi đi vào tư vấn quy trình làm mứt, Mr Louis đã hỏi chúng mình rất kỹ về nguồn nguyên liệu đầu vào. Chúng mình kể với ông câu chuyện vì sao chúng mình làm mứt và trồng cam sinh thái:
Khi chúng mình xây dựng thương hiệu Cam Vinh Kỳ Yến để bán cam quả tươi. Để có những quả cam đạt tiêu chuẩn tốt, người nông dân phải loại bỏ rất nhiều loại cam gọi là ngơ, xồ, cháy, bi, mã xấu… Những loại này sẽ phải bán với giá rẻ, thậm chí rụng và phải đổ đi nếu không ai mua, miềng thấy thật là lãng phí. Bởi thế miềng nghĩ cần phải thay đổi diện mạo và tạo ra giá trị mới cho nó.
Khi làm nông nghiệp, chúng mình luôn nghĩ đến việc làm sao để giảm phát thải khí CO2 và rác thải nông nghiệp gây ô nhiễm môi trường một cách thấp nhất và tăng lượng O2 thải ra không khí một cách cao nhất có thể.
Muốn thế, cần gia tăng giá trị cho các sản phẩm mà người nông dân đang phải lãng phí vứt bỏ. Cần làm cho 1ha cam đạt được giá trị kinh tế bằng 5ha cam.
Trồng cam sinh thái hoàn toàn không sử dụng hóa chất là một mô hình hoàn toàn phù hợp với mục tiêu: tăng giá trị kinh tế, giảm phát thải ô nhiễm và hơn thế nữa là phù hợp với thực tiễn kinh tế hộ trong nông nghiệp của Việt Nam.
Việt Nam ít có những trang trại hàng trăm ha như các nước phát triển. Ở Quỳ Hợp, mỗi hộ trồng cam có khoảng 2-4 lao động canh tác trên 2-3 ha. Họ hoàn toàn có thể áp dụng canh tác sinh thái, không sử dụng hóa chất, xen canh, thâm canh các cây trồng khác để tăng thêm thu nhập, đảm bảo mặt đất luôn được phủ xanh đạt lượng O2 thải ra không khí tối đa. Không sử dụng hóa học, hoàn toàn không gây ô nhiễm từ hóa chất. Tất cả các loại cam từ rụng, ngơ, xồ, cháy, bi, mã xấu … vẫn đảm bảo an toàn để làm ra các sản phẩm chế biến như mứt, vỏ sấy, tinh dầu và thậm chí là hương đốt từ bã cam…
Nghe đến đây, Mr Louis nhất thiết muốn đi thăm trang trại của Cam Vinh Kỳ Yến để hiểu rõ hơn nguồn nguyên liệu đầu vào. Ông nói rằng: Tôi không có kinh nghiệm chuyên môn trong canh tác nông nghiệp nhưng tôi biết nông nghiệp không hóa chất là cách làm của truyền thống và cũng là cách làm của tương lai, ở Hà Lan cũng vậy.
Quay trở lại với Nội dung ban đầu, chúng mình hỏi Louis: Ông nói có chất lượng là có tương lai, nhưng những sản phẩm của tôi chỉ có hàng loại, không đạt tiêu chuẩn để bán mới đưa vào chế biến. Vậy tôi đang làm sai?
Louis trả lời: Không, Lê Na, tiêu chuẩn chất lượng của sản phẩm này đôi khi không phải là do vẻ bề ngoài của nguyên liệu đầu vào. Ông chỉ cho tôi về nguyên lý củ cà rốt: trong tâm trí của chúng ta, củ cà rốt là thuôn dài đẹp mắt, còn củ cà rốt bị khác hình dạng sẽ không được bán tươi do nó không đẹp mắt, nhưng nó vẫn là củ cà rốt và đầy đủ chỉ tiêu chất lượng của củ cà rốt. Vậy tại sao ta phải vứt đi? Cũng giống như cam dùng để nấu mứt thì cần đạt tiêu chuẩn về độ brix, axit, lượng nước cam …bla…bla…bla…, vỏ cam dày làm vỏ sấy rất có lợi kinh tế…
Nhưng quan trọng là nó đảm bảo về an toàn, khách hàng quan tâm về cái đó và nó thực sự đúng vị tự nhiên và cái tiêu chuẩn tự nhiên đó mới làm nên cái tiêu chuẩn chất lượng cho các sản phẩm chế biến của bạn, tạo nên sự khác biệt và tương lai cho bạn.
Khi đi thăm vườn cam VietGAP, vườn cam sinh thái của Cam Vinh Kỳ Yến, Louis có vẻ hài lòng. Trước khi ra về, chúng mình có hỏi Louis: Ông có thất vọng khi nhìn thấy vườn cam của tôi còn quá nhỏ? (Chúng mình hỏi vì biết ông ấy từng tư vấn rất nhiều cho các nhà máy lớn). Ông trả lời: Lớn hay nhỏ, không nói lên việc bạn thành công hay không. Mô hình đúng thì nhỏ rồi có thể lớn. Chỉ cần bạn làm đúng, phù hợp, bạn có thể kết nối với những người nông dân khác và mua lại sản phẩm của họ. Đó là cách làm bền vững.
Cuối cùng, chúng mình chỉ biết many thanks Louis, ông đã cho chúng mình thêm biết bao động lực để cho chúng mình hiểu hơn, điều chúng mình nghĩ đến, thế giới cũng đang nghĩ và đang làm, chứ chúng mình không phải là ếch ngồi đáy giếng./